Hành lá là loại rau gia vị không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày. Với thời gian sinh trưởng ngắn, dễ trồng, dễ chăm sóc, hành lá mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Để hành lá ra lá to, dài và ít sâu bệnh, người trồng cần nắm vững cách trồng hành lá và kỹ thuật chăm sóc trong bài viết sau đây.
Lý do trồng lá hành không to như mong muốn?
Có rất nhiều lý do khiến hành lá của bạn không đạt được kích thước tối ưu:
- Giống không phù hợp: Một số giống hành tuy dễ trồng nhưng cho lá nhỏ.
- Đất nghèo dinh dưỡng: Thiếu đạm, kali hoặc thiếu chất hữu cơ sẽ làm cây chậm lớn.
- Mật độ trồng dày: Thiếu không gian phát triển sẽ khiến lá nhỏ, thiếu sáng.
- Tưới sai thời điểm: Tưới quá trễ trong ngày hoặc úng nước cũng khiến cây yếu.
- Không phòng bệnh sớm: Nấm, thối gốc, sâu đục lá… nếu để muộn sẽ lan nhanh.
- Nhận diện được các nguyên nhân trên chính là bước đầu giúp bạn trồng hành thành công.
Lợi ích khi trồng hành lá đúng kỹ thuật giúp:
- Tăng tỷ lệ sống và thời gian sinh trưởng ổn định.
- Lá phát triển đều, to, dài, ít bệnh, chất lượng dễ bán.
- Giảm thiểu chi phí thuốc bảo vệ thực vật.
- Duy trì độ phì của đất, giảm sâu bệnh hại tích lũy qua vụ.
Đặc biệt với các hộ trồng xen trong mô hình VAC, hành lá còn tận dụng tốt diện tích nhỏ và tăng thêm thu nhập phụ.
Hướng dẫn cách trồng hành la cho lá to, dài
Trồng hành lá không khó, nhưng để có được những cọng hành xanh mướt, lá to và dài thì cần có nắm được cách trồng hành la cho lá to sau đây:
Chọn giống và chuẩn bị đất
Việc chọn đúng giống hành lá có ảnh hưởng lớn đến năng suất và khả năng đề kháng sâu bệnh.
Một số giống hành lá được ưa chuộng:
- Hành ta (hành hương): Lá mảnh, thơm, nhanh thu hoạch (35–40 ngày)
- Hành Nhật (Ishikura, Kujo): Lá to, dài, sinh trưởng mạnh, năng suất cao
- Giống địa phương kháng bệnh: Dễ trồng, phù hợp điều kiện vùng miền
Nên chọn giống sạch bệnh, có tỷ lệ nảy mầm cao và phù hợp khí hậu địa phương.
Về đất trồng, hành lá ưa đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt.
Nếu trồng trên ruộng cũ, cần xử lý bằng vôi bột và phơi nắng trước đó để tiêu diệt mầm bệnh.
Hỗn hợp đất trồng lý tưởng gồm: 60% đất thịt nhẹ, 20% phân chuồng hoai mục, 10% xơ dừa hoặc trấu hun, 10% tro bếp, vôi bột giúp sát khuẩn đất.
Gieo trồng hành lá
Hành lá có thể trồng bằng hạt hoặc bằng cây con.
– Cách gieo hạt hành lá:
Ngâm hạt giống trong nước ấm khoảng 6 tiếng. Sau đó dùng khăn vải sạch để ủ hạt trong môi trường ẩm từ 12 đến 24 tiếng cho đến khi hạt nứt nanh.
Khi hạt đã sẵn sàng, gieo đều lên mặt luống đất đã làm ẩm, rồi phủ một lớp đất mỏng chừng nửa cm.
Tưới nước nhẹ mỗi sáng để giữ độ ẩm cho hạt nảy mầm đều. Khi cây con cao khoảng 10 đến 12 cm, có thể tỉa bớt những cây mọc quá dày hoặc cấy sang vị trí khác cho thoáng hơn.
– Cách trồng hành lá bằng cây con:
Đào rãnh sâu khoảng 2–3cm. Khoảng cách lý tưởng giữa các hàng là từ 10 đến 15 cm, còn giữa các cây là khoảng 5 cm.
Khi trồng hành lá, bạn nên cắm cây nghiêng nhẹ một góc khoảng 45 độ, sau đó dùng tay ấn nhẹ phần gốc để cây đứng vững rồi tưới nước giữ ẩm.
Một lưu ý quan trọng là không nên trồng hành quá dày. Nếu khoảng cách giữa các cây quá gần, chúng sẽ cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng, khiến lá nhỏ, cây yếu, dễ đổ ngã và sâu bệnh phát triển nhanh hơn.
Tưới nước và giữ ẩm
Hành lá cần nước để phát triển, yêu cầu độ ẩm thường xuyên nhưng không chịu được úng, vì vậy cần:
- Tưới mỗi ngày 1–2 lần vào sáng và chiều.
- Dùng vòi sen hoặc tưới nhẹ để không làm dập cây non.
- Tránh tưới vào chiều muộn để hạn chế nấm bệnh
Mẹo dân gian: dùng nước vo gạo đã để lắng 1–2 ngày tưới 2 lần/tuần giúp lá xanh và dày hơn.
Bón phân đúng cách
Bón phân định kỳ giúp lá phát triển to, xanh và đậm hơn. Sau khi trồng 7 ngày, bắt đầu bón phân nhẹ bằng đạm cá hoặc phân hữu cơ pha loãng.
Lịch bón phân gợi ý:
- Ngày 7–10: đạm cá pha loãng hoặc phân trùn quế lỏng.
- Ngày 15–20: NPK 20-20-15 pha loãng tưới quanh gốc.
- Ngày 25 trở đi: bổ sung thêm kali giúp lá cứng cáp, bóng đẹp.
Nên bón vào chiều mát, tránh bón lúc nắng gắt. Sau khi bón cần tưới nước để phân ngấm sâu.
Phun thuốc trừ sâu bệnh
Trong quá trình trồng hành lá, người trồng thường gặp phải một số bệnh phổ biến như thối gốc, đốm lá hay sâu ăn lá.
+ Bệnh thối gốc thường xảy ra khi đất trồng bị ứ nước, thoát nước kém. Biểu hiện là gốc cây bị nhũn, có mùi hôi, lá héo rũ.
Để xử lý, bạn nên ngừng tưới, rắc thêm một ít vôi bột quanh gốc để sát khuẩn và làm khô đất.
+ Bệnh đốm lá, cháy lá là do nấm tấn công, thường xuất hiện khi độ ẩm quá cao và cây bị che kín.
Lá xuất hiện các vết cháy hoặc đốm nâu lan rộng. Khi phát hiện sớm, bạn có thể dùng dịch tỏi ớt tự ngâm hoặc thuốc sinh học có nguồn gốc thiên nhiên để xử lý mà không cần dùng thuốc hóa học.
+ Sâu ăn lá thường gây hại từ giai đoạn cây phát triển lá. Loài sâu này cắn thủng lá, làm ảnh hưởng đến hình dáng và chất lượng hành.
Để hạn chế, bạn có thể dùng tay bắt vào sáng sớm, hoặc pha neem oil loãng phun nhẹ lên mặt lá định kỳ.
Muốn phòng ngừa hiệu quả, người trồng cần chú ý không gieo trồng quá dày, nên để khoảng cách hợp lý để luống hành luôn thông thoáng, đủ ánh sáng.
Sau mỗi vụ hành nên luân canh với các loại rau ngắn ngày như rau muống, rau cải để giúp đất hồi phục, đồng thời ngăn ngừa sâu bệnh tích lũy trong đất.
Mẹo giúp lá hành to, dài, ít sâu bệnh
Ngoài việc tuân thủ kỹ thuật cơ bản, bạn có thể áp dụng một vài mẹo nhỏ để hành lá phát triển tốt hơn.
Sử dụng nước vo gạo để tưới cây mỗi tuần giúp bổ sung dưỡng chất tự nhiên, làm lá xanh và bóng hơn.
Trước khi trồng, ngâm gốc hành trong nước mật ong pha loãng khoảng 10 phút giúp tăng tỷ lệ sống.
Trong quá trình chăm sóc, nên phun phân bón lá sinh học như đạm cá hoặc amino acid để kích thích lá phát triển đều. Tránh tưới nước lên lá vào buổi tối vì dễ tạo ẩm, gây nấm bệnh.
Hành lá có thể thu hoạch sau khoảng 35–45 ngày. Khi lá cao từ 30 đến 40 cm và gốc bắt đầu mập, bạn có thể nhổ cả cây hoặc cắt ngang, để lại gốc khoảng 2–3 cm cho cây ra lứa mới.
Sau mỗi lần cắt, nên bón thêm phân hữu cơ để cây hồi phục nhanh. Nếu chăm sóc tốt, bạn có thể thu được 3–4 lứa từ một lần trồng, giúp tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả kinh tế.
Kết luận
Trồng hành lá không khó, nhưng để có được lá to, dài, ít sâu bệnh cần sự kết hợp giữa chọn giống tốt, đất giàu dinh dưỡng, tưới tiêu hợp lý và phòng ngừa sâu bệnh tự nhiên.
Việc này không chỉ giúp cây khỏe mạnh, tăng năng suất mà còn bảo vệ sức khỏe người trồng và người dùng.
