Cây dổi ăn lá là một trong những loại cây gia vị quý, thường xuất hiện trong ẩm thực của nhiều vùng núi phía Bắc Việt Nam.
Để cây ra lá nhanh, xanh tốt quanh năm không hề đơn giản nếu bạn chưa nắm vững kỹ thuật.
Cùng tìm hiểu cách trồng cây dổi ăn lá để cây dổi phát triển khỏe mạnh, xanh mướt và cho thu hoạch đều đặn cùng nongnghiepxanh.
Tìm hiểu về cây dổi ăn lá
Cây dổi ăn lá (còn gọi là dổi xanh) thuộc họ Mộc lan, là cây thân gỗ nhỏ, sống lâu năm.
Khác với cây dổi lấy hạt (thường trồng để lấy gia vị từ quả), cây dổi ăn lá chủ yếu được trồng để thu hái lá tươi, dùng làm nguyên liệu chế biến các món ăn dân dã.
Lá cây dổi có hương thơm nhẹ, vị hơi cay, thường dùng để nướng, ướp thịt hoặc nấu cùng các món canh, lẩu. Nhờ giá trị ẩm thực cao, nhu cầu thị trường với loại lá này ngày càng tăng.
Với hương thơm đặc trưng và giá trị kinh tế cao, nhiều gia đình đã bắt đầu tìm hiểu cách trồng cây dổi ăn lá tại vườn nhà để vừa làm gia vị, vừa làm cảnh xanh mát.
Hướng dẫn cách trồng cây dổi ăn lá hiệu quả
Trồng cây dổi ăn lá là một phương pháp rất hữu ích để cung cấp thực phẩm và cải thiện môi trường. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách trồng cây dổi hiệu quả:
Lựa chọn giống dổi phù hợp
Yếu tố đầu tiên trong cách trồng cây dổi ăn lá là chọn đúng giống cây. Hiện nay có hai cách nhân giống phổ biến:
- Gieo từ hạt: Hạt cây dổi nên được thu từ cây mẹ khỏe, không sâu bệnh, quả chín kỹ. Sau khi thu hái, hạt nên được ươm ngay để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao.
- Giâm cành hoặc chiết cành: Cách này giúp cây phát triển nhanh và giữ nguyên tính trạng của cây mẹ. Tuy nhiên, cần kỹ thuật cao hơn và chăm sóc kỹ hơn ở giai đoạn đầu.
Khi chọn giống, nên ưu tiên giống dổi bản địa đã thích nghi tốt với khí hậu vùng bạn trồng, điều này giúp cây phát triển mạnh và ra lá nhanh hơn.
Thời vụ trồng thích hợp
Để cách trồng cây dổi ăn lá đạt hiệu quả, nên trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5 đến tháng 7 dương lịch) vì giai đoạn này đất đủ ẩm giúp cây bén rễ nhanh, hạn chế tưới tiêu thủ công.
Với những vùng có điều kiện chăm sóc tốt quanh năm, bạn cũng có thể trồng dổi ăn lá quanh năm, miễn đảm bảo đủ nước tưới và che nắng cho cây non trong giai đoạn đầu.
Chuẩn bị đất trồng
Cây dổi ăn lá ưa đất thịt nhẹ, tơi xốp, giàu mùn và thoát nước tốt. Tránh đất bị úng, chua hoặc nhiễm phèn.
Cách cải tạo đất trồng dổi:
- Trộn đất với phân chuồng hoai mục theo tỷ lệ 3:1.
- Bổ sung vôi bột nếu đất có dấu hiệu chua.
- Làm luống cao hoặc trồng trên mô đất nếu vùng bạn trồng thường xuyên mưa nhiều.
Đây là bước quan trọng trong cách trồng cây dổi ăn lá vì nếu đất không phù hợp, cây dễ bị úng rễ, chậm phát triển hoặc ra lá vàng úa.
Kỹ thuật trồng cây dổi ăn lá
Sau khi chuẩn bị đất và giống cây, tiến hành trồng theo hướng dẫn:
+ Khoảng cách trồng: Với trồng quy mô gia đình, nên trồng cách nhau 1,5 – 2m để cây có đủ không gian phát triển.
+ Đào hố trồng: Hố sâu 30x30x30 cm, bón lót 1kg phân chuồng hoai + 100g phân lân.
+ Cách trồng: Đặt cây giống vào giữa hố, lấp đất nhẹ nhàng và nén nhẹ quanh gốc. Tưới đẫm sau khi trồng.
Đảm bảo cây không bị nghiêng, gốc không quá sâu hoặc quá nông là yếu tố quan trọng trong cách trồng cây dổi ăn lá đúng kỹ thuật.
Cách chăm sóc giúp cây ra lá nhanh và xanh tốt
– Tưới nước đúng cách
Dổi ăn lá ưa ẩm nhưng không chịu úng. Tưới nước 1–2 lần/ngày trong tuần đầu sau khi trồng. Sau đó duy trì tưới 2–3 lần/tuần tùy thời tiết.
– Bón phân hợp lý
- Tháng đầu: Bón bổ sung phân hữu cơ hoai mục pha loãng.
- Tháng thứ 2 trở đi: Dùng phân NPK 16-16-8 theo tỷ lệ 50g/gốc mỗi tháng.
Mẹo xanh lá: Phun phân bón lá hữu cơ (ví dụ rong biển, humic) định kỳ 15 ngày/lần giúp lá xanh đậm và dày.
– Cắt tỉa đúng thời điểm
Khi cây cao từ 30–50cm, tiến hành bấm ngọn để cây phân cành. Việc cắt tỉa định kỳ giúp cây rậm lá, thân thấp dễ thu hoạch.
– Phòng trừ sâu bệnh hiệu quả
Một số bệnh thường gặp là rệp sáp, nấm gây thối rễ. Sử dụng thuốc sinh học hoặc tỏi, ớt ngâm rượu để xịt phòng định kỳ.
Đây là bước then chốt trong cách trồng cây dổi ăn lá giúp cây phát triển ổn định, không bị thoái hóa hay còi cọc.
Thu hoạch và bảo quản lá dổi
Thông thường, sau 3–4 tháng trồng, bạn có thể bắt đầu thu hái lá non. Cây càng lớn, khả năng ra lá càng nhiều. Thu hái cách nhau 15–20 ngày để cây phục hồi.
Lá dổi nên hái vào sáng sớm, khi lá còn độ ẩm tự nhiên. Sau khi thu hái, có thể bảo quản trong túi nilon có đục lỗ nhỏ và để trong ngăn mát tủ lạnh trong 2–3 ngày.
Nếu trồng nhiều, bạn có thể sấy khô hoặc hút chân không để bảo quản lâu dài.
Kết luận
Nắm vững cách trồng cây dổi ăn lá là chìa khóa giúp bạn có được vườn cây xanh tốt, cho lá thơm ngon, đạt chất lượng cao.
Chỉ cần chuẩn bị đúng kỹ thuật, chọn giống phù hợp và chăm sóc đều đặn, bạn hoàn toàn có thể trồng dổi ăn lá tại nhà hoặc canh tác theo hướng hàng hóa hiệu quả.
