Trong chăn nuôi gia cầm, bệnh thiếu máu gà là một trong những bệnh lý phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua do các dấu hiệu không rõ rệt ở giai đoạn đầu.
Vậy bệnh thiếu máu gà có lây không? Làm sao để nhận biết và chữa thiếu máu cho gà hiệu quả?
Bài viết sau đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin để người nuôi chủ động hơn trong phòng và điều trị bệnh.
Tìm hiểu bệnh thiếu máu gà là gì?
Bệnh thiếu máu ở gà hay còn gọi là thiếu máu do virus (CAV – Chicken Anemia Virus), là một bệnh truyền nhiễm do virus thuộc họ Circoviridae gây ra.
Virus CAV chủ yếu tấn công tủy xương và các tế bào tiền thân của hồng cầu, gây nên hiện tượng thiếu máu nghiêm trọng và suy giảm hệ miễn dịch.
Bệnh thường xảy ra ở gà con từ 1 đến 3 tuần tuổi, nhưng cũng có thể lây lan trong đàn gà lớn hơn nếu không có biện pháp kiểm soát hợp lý.
Bệnh thiếu máu gà có lây không?
Câu trả lời là: Có. Bệnh thiếu máu ở gà có khả năng lây truyền theo cả hai con đường:
– Lây truyền dọc (từ mẹ sang con)
Gà mái nhiễm virus CAV nhưng không có biểu hiện bệnh lý rõ ràng vẫn có thể truyền virus sang phôi qua trứng.
Những con gà con mới nở sẽ mang virus trong người ngay từ khi chào đời và thường phát bệnh trong vòng 7–14 ngày sau khi nở.
– Lây truyền ngang (qua tiếp xúc)
Virus CAV có thể phát tán qua phân, bụi chuồng, thiết bị chăn nuôi, nước uống, thức ăn hoặc qua việc nuôi gà chung chuồng với gà bị nhiễm.
Virus tồn tại lâu trong môi trường, khiến tốc độ lây lan trong đàn rất nhanh nếu không cách ly kịp thời.
Gà bị thiếu máu có ăn được không?
Trong trường hợp nhẹ, gà có thể được sử dụng nhưng cần chắc chắn không nhiễm trùng hoặc mang virus. Tuy nhiên nên loại thải để tránh lây lan cho cả đàn và bảo đảm an toàn sinh học.
Gà đã từng nhiễm bệnh có khỏi hẳn không?
Gà khỏi bệnh có thể mang virus tiềm ẩn trong cơ thể và tiếp tục phát tán ra môi trường. Do đó, nên theo dõi kỹ và hạn chế tái sử dụng làm giống.
Dấu hiệu nhận biết gà bị thiếu máu
Phát hiện sớm bệnh thiếu máu gà là yếu tố then chốt giúp chữa thiếu máu cho gà thành công. Một số dấu hiệu thường thấy gồm:
- Gà con ủ rũ, biếng ăn, chậm lớn.
- Da nhợt nhạt, đặc biệt là ở mào và chân.
- Phân trắng, sệt, có mùi tanh.
- Tỷ lệ chết cao, đặc biệt trong tuần đầu.
- Chảy máu trong cơ quan nội tạng (khi mổ khám).
- Gan, lách bị teo lại.
- Thiếu máu nặng, tủy xương chuyển màu nhợt nhạt.
Trong những trường hợp bệnh nặng, tỷ lệ chết có thể lên đến 50–60%, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả kinh tế của hộ chăn nuôi.
03 Cách chữa thiếu máu cho gà
Bệnh thiếu máu gà có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, từ thiếu dinh dưỡng đến nhiễm bệnh.
Điều trị hiệu quả cần xác định rõ nguyên nhân gây ra bệnh thiếu máu gà. Dưới đây là các cách chữa trị bệnh thiếu máu ở gà:
Cách ly và xử lý gà bệnh thiếu máu gà
Ngay khi phát hiện dấu hiệu gà thiếu máu, người nuôi cần:
- Cách ly gà bệnh khỏi đàn.
- Vệ sinh chuồng trại bằng vôi bột hoặc thuốc sát trùng (Formol, Iodine…).
- Ngưng bổ sung đàn mới trong thời gian xử lý ổ dịch.
Tăng sức đề kháng cho gà
Do chưa có thuốc đặc trị virus CAV, việc hỗ trợ miễn dịch là rất quan trọng:
- Bổ sung Vitamin tổng hợp: B1, B6, B12, Vitamin K.
- Điện giải Gluco-KC: giúp bù nước, tăng khả năng hồi phục.
- Thuốc bổ máu chuyên dụng: như B.Complex, Iron-Vit, hoặc dùng sản phẩm có chứa sắt, acid folic, kẽm.
- Men tiêu hóa: để tăng hấp thu dưỡng chất, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
Tăng cường dinh dưỡng
Cho gà ăn đủ khẩu phần, bổ sung thêm thức ăn có hàm lượng đạm và khoáng cao.
Có thể cho ăn thêm gan động vật, trứng luộc, sữa chua hoặc huyết heo nấu chín để bổ máu tự nhiên.
Phòng bệnh thiếu máu ở gà hiệu quả
Để phòng bệnh thiếu máu gà truyền dọc, người nuôi cần tiêm vaccine CAV cho gà mái trong giai đoạn từ 12 đến 15 tuần tuổi trước khi bước vào thời kỳ đẻ.
Tiêm phòng đúng thời điểm giúp gà mái truyền kháng thể sang con qua trứng, hỗ trợ gà con có được miễn dịch thụ động ngay từ khi nở.
Bên cạnh đó vệ sinh chuồng trại định kỳ cũng đóng vai trò quan trọng. Người chăn nuôi nên dọn phân mỗi ngày, khử trùng chuồng ít nhất mỗi tuần một lần và thay chất độn chuồng thường xuyên để giảm thiểu mầm bệnh trong môi trường sống.
Không nên nuôi gà với mật độ quá dày và cần bảo đảm chuồng luôn thông thoáng để tránh stress và lây nhiễm chéo.
Ngoài ra nuôi tách biệt gà con và gà lớn là cần thiết để hạn chế tối đa nguy cơ truyền bệnh.
Hạn chế người lạ và vật thể không rõ nguồn gốc tiếp xúc với khu vực chuồng nuôi để bảo vệ môi trường chăn nuôi sạch sẽ, an toàn.
Cuối cùng cần duy trì việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và theo dõi sát sao hành vi của đàn gà nhằm kịp thời phát hiện các biểu hiện bất thường, từ đó có phương án xử lý sớm.
Kết luận
Bệnh thiếu máu gà có lây không? Câu trả lời là có, tốc độ lây lan nhanh nếu không kiểm soát sớm.
Phát hiện bệnh kịp thời và chữa thiếu máu cho gà bằng các biện pháp bổ sung dinh dưỡng, nâng cao sức đề kháng là rất quan trọng.
Quan trọng hơn người nuôi cần đầu tư vào công tác phòng bệnh chủ động như tiêm vaccine, vệ sinh chuồng trại và dinh dưỡng hợp lý để bảo vệ đàn gà luôn khỏe mạnh, năng suất cao.