Bí đao không chỉ là loại rau quả quen thuộc trong bữa ăn gia đình Việt mà còn là cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân.
Lựa chọn cách trồng bí đao leo giàn đúng kỹ thuật sẽ giúp cây phát triển tốt, cho trái nhiều, đẹp và ít sâu bệnh.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách trồng bí đao chuẩn giàn để thu được vụ mùa bội thu.
Ưu điểm nổi bật của mô hình trồng bí đao leo giàn
Trong số các phương pháp trồng bí đao, cách trồng bí đao leo giàn được nhiều nông hộ lựa chọn bởi những lý do sau:
+ Tiết kiệm diện tích: Cây bí leo lên cao, tận dụng không gian thẳng đứng, phù hợp với vườn nhỏ hoặc đất hẹp.
+ Dễ chăm sóc và thu hoạch: Tỉa lá, kiểm tra sâu bệnh, thu hái trái dễ dàng hơn nhiều so với bí bò đất.
+ Trái sạch, ít bệnh: Khi trái treo lơ lửng trên giàn, hạn chế tiếp xúc đất, giảm nấm mốc và côn trùng gây hại.
+ Tăng thẩm mỹ vườn tược: Giàn bí đao xanh mướt, trái đung đưa mang lại vẻ đẹp tự nhiên cho khu vườn.
Cách trồng bí đao đơn giản mà năng suất vượt trội
Chỉ cần nắm vững vài bước cơ bản là bà con hoàn toàn có thể trồng được giàn bí đao xanh tốt, cho trái sai và đều vụ.
Điều kiện lý tưởng để trồng bí đao
Để áp dụng cách trồng bí đao leo giàn hiệu quả, người trồng cần chuẩn bị điều kiện môi trường phù hợp:
- Nhiệt độ: Từ 20–35°C, bí đao phát triển tốt nhất vào mùa khô, nắng nhiều.
- Đất trồng: Tơi xốp, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Đất cát pha hoặc đất thịt nhẹ là lựa chọn lý tưởng.
- Ánh sáng: Cây cần ánh nắng trực tiếp 6–8 giờ mỗi ngày.
- pH đất: Từ 5.5 đến 7.0, không nên trồng ở đất quá chua.
Chọn giống, xử lý hạt trước khi gieo
Bí đao hiện có nhiều giống như bí đao xanh, bí đao trắng, bí đao trái tròn… Tùy theo mục đích trồng lấy quả to hay vừa, bán thị trường hay dùng trong gia đình mà bạn chọn giống phù hợp. Nên ưu tiên các giống kháng sâu bệnh, phát triển khỏe.
Cách xử lý hạt giống: Ngâm hạt trong nước ấm 2 sôi – 3 lạnh (50°C) trong 6–8 giờ. Vớt ra ủ trong khăn ẩm 1–2 ngày, đến khi hạt nứt nanh thì mang gieo.
Kỹ thuật trồng bí đao leo giàn
Kỹ thuật trồng bí đao leo giàn hư sau:
- Gieo trồng cây con
Để có cây giống khỏe mạnh, bạn nên gieo hạt vào bầu đất có trộn sẵn đất tribat hoặc đất sạch cùng phân chuồng hoai mục.
Sau khoảng 7–10 ngày, hạt sẽ nảy mầm, lúc này cần giữ ẩm đều và tránh tưới mạnh làm dập rễ.
Khi cây cao khoảng 20–25cm và có từ 3–5 lá thật, bạn có thể đưa cây ra trồng ngoài giàn.
- Làm đất và bón lót
Trước khi trồng, cần đào hố cách nhau khoảng 60–80cm tùy theo mật độ mong muốn.
Mỗi hố nên được bón lót với khoảng 1kg phân chuồng hoai mục kết hợp 100g phân lân, sau đó trộn đều với đất tại hố.
Khi trồng cây con xuống, cần nén chặt gốc vừa phải và tưới nước để giữ ẩm cho cây mau bén rễ.
- Thiết kế giàn leo
Giàn trồng bí đao nên có chiều cao từ 1,8 đến 2,2m, được làm chắc chắn bằng tre, gỗ, sắt hoặc lưới nilon tùy điều kiện vật tư sẵn có.
Kiểu giàn có thể là hình chữ A, giàn chữ T ngang, hoặc giàn đơn dựng sát tường đều phù hợp.
Khi cây phát triển, bạn cần dùng dây nilon để dẫn ngọn leo lên giàn, đồng thời kẹp cố định thân vào khung để tránh gió làm gãy đổ.
Chăm sóc bí đao leo giàn
Để cách trồng bí đao phát triển tốt, giai đoạn đầu nên tưới nước đều mỗi ngày 1–2 lần. Khi cây ra hoa, chỉ tưới nhẹ vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh làm ướt hoa và trái non.
Sau trồng 10–15 ngày, bón thúc lần đầu bằng phân NPK 16-16-8 pha loãng. Khi cây ra nhánh, bổ sung thêm đạm và kali. Giai đoạn ra hoa cần tăng cường phân lân và kali để hỗ trợ đậu trái.
Trong quá trình chăm sóc, chỉ giữ lại 1–2 thân chính, cắt bỏ nhánh phụ yếu và tỉa bớt lá già, lá che hoa để cây thông thoáng.
Cây bí đao dễ mắc bệnh sương mai, thối rễ, sâu ăn lá nên cần phòng ngừa bằng chế phẩm sinh học hoặc dung dịch tỏi ớt.
Không để đất đọng nước và nên luân canh cây trồng để hạn chế mầm bệnh tồn lưu trong đất.
Khi nào nên thực hiện thu hoạch bí đao?
Sau khoảng 70–90 ngày từ khi gieo, bí đao bắt đầu cho thu hoạch:
- Quan sát thấy lớp phấn trắng phủ trên vỏ bí, cuống teo lại là có thể cắt trái.
- Nên thu vào sáng sớm hoặc chiều mát, dùng kéo cắt nhẹ tay tránh dập trái.
- Đối với bí giống to, mỗi cây có thể cho 5–10 trái, trọng lượng 1.5–3kg/trái nếu chăm sóc tốt.
Cách trồng bí đao bò đất ít tốn công sức
Trồng bí đao bò đất là cách trồng bí đao truyền thống, phù hợp với những khu vườn có diện tích lớn và đất bằng phẳng.
Khác với cách trồng bí đao leo giàn cần vật liệu và thời gian dựng khung, cách trồng bí đao bò đất đơn giản hơn, ít đầu tư ban đầu, nhưng đòi hỏi kỹ thuật che phủ và kiểm soát sâu bệnh tốt hơn.
Đầu tiên đất cần được làm sạch cỏ và cày xới tơi xốp. Sau đó, lên luống rộng khoảng 1,5m, rãnh sâu 20–25cm để thoát nước tốt trong mùa mưa.
Trồng cây cách nhau 80–100cm, kết hợp phủ rơm khô, cỏ mục hoặc bạt nilon nhằm giữ ẩm và ngăn trái tiếp xúc trực tiếp với đất, tránh thối hỏng.
Khi cây phát triển mạnh, nên thường xuyên tỉa lá gốc, tạo thông thoáng để hạn chế sâu bệnh.
Dùng dây định hướng bò theo luống, tránh chồng chéo rối rắm. Bón phân bổ sung định kỳ giúp cây ra nhiều hoa và đậu trái đều, cho năng suất cao không kém gì trồng leo giàn nếu chăm sóc đúng cách.
Kết luận
Áp dụng đúng cách trồng bí đao leo giàn không chỉ giúp tiết kiệm diện tích mà còn gia tăng năng suất, hạn chế sâu bệnh và nâng cao giá trị kinh tế cho người chăn nuôi kiêm làm vườn.
Dù là trồng để bán hay phục vụ gia đình, chỉ cần nắm chắc kỹ thuật và chăm sóc đúng cách, bà con hoàn toàn có một giàn bí đao sai trĩu quả.
