Rau má là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc và có giá trị kinh tế cao. Nhiều người trồng vẫn còn băn khoăn: nên chọn cách trồng rau má bằng gốc hay bằng hạt để hiệu quả hơn?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết hai phương pháp trồng rau má phổ biến nhất hiện nay để bạn lựa chọn kỹ thuật phù hợp với đất, công chăm và mục tiêu sản xuất.
Giới thiệu về cây rau má
Rau má là loài thân bò, ưa ẩm, sinh trưởng tốt quanh năm, đặc biệt trong điều kiện đất ẩm, thoáng.
Cây có thể trồng xen canh với nhiều mô hình chăn nuôi như VAC (vườn – ao – chuồng), tạo nguồn thu ổn định.
Với nhu cầu tiêu dùng rau sạch tăng cao, nhiều nông hộ đã chọn trồng rau má để phục vụ thị trường hoặc dùng làm thức ăn bổ sung cho vật nuôi.
Để bắt đầu, người trồng cần chọn đúng phương pháp nhân giống phù hợp: trồng bằng gốc hoặc gieo hạt.
Nên chọn cách trồng rau má bằng hạt hay bằng gốc?
Sau đây là bảng so sánh nhanh giữa hai phương pháp trồng rau má:
| Tiêu chí | Trồng bằng gốc | Trồng bằng hạt |
| Tỷ lệ sống | Cao, dễ bén rễ | Trung bình, tùy chất lượng hạt |
| Tốc độ sinh trưởng | Nhanh sau trồng 1–2 tuần | Chậm hơn, cần giai đoạn ươm |
| Chi phí giống | Trung bình | Rẻ nếu mua hạt số lượng lớn |
| Quy mô sản xuất | Phù hợp diện tích nhỏ | Phù hợp mở rộng quy mô lớn |
| Khả năng quản lý sâu bệnh | Tốt do cây lớn sớm | Yếu hơn ở giai đoạn cây con |
| Phù hợp hộ chăn nuôi | Rất phù hợp mô hình nhỏ lẻ | Phù hợp nếu muốn đầu tư dài hạn |
Nếu bạn là hộ chăn nuôi nhỏ, có sẵn đất vườn, ít nhân công, thì trồng rau má bằng gốc là lựa chọn tốt nhất.
Bạn có thể tận dụng cây giống sẵn có, tiết kiệm thời gian và nhanh chóng có rau cho vật nuôi hoặc bán ra thị trường.
Ngược lại nếu bạn hướng đến sản xuất rau má quy mô lớn, chuyên canh rau má hoặc phục vụ doanh nghiệp chế biến, thì nên chọn trồng bằng hạt.
Dù mất thời gian ươm và chăm sóc hơn, nhưng phương pháp này giúp bạn chủ động hoàn toàn về số lượng giống, dễ mở rộng, cơ giới hóa một phần quy trình trồng trọt.
Cách trồng rau má bằng gốc – phương pháp truyền thống hiệu quả
Trồng rau má bằng gốc là phương pháp phổ biến, dễ thực hiện, cho thu hoạch nhanh. Các bước trồng rau má như sau:
Bước 1: Chuẩn bị gốc rau má
Chọn những bó rau má tươi, phần gốc còn nguyên vẹn, không dập nát. Dùng kéo cắt bỏ phần lá và thân quá già, chỉ giữ lại đoạn thân gốc dài khoảng 5–7cm.
Gốc càng khỏe thì khả năng bén rễ và ra chồi càng nhanh.
Bước 2: Làm đất trồng
Chuẩn bị đất tơi xốp, thoát nước tốt như đất thịt pha cát. Trộn thêm phân chuồng hoai mục hoặc phân trùn quế để tăng dinh dưỡng. Làm tơi đất kỹ, lên luống hoặc cho vào thùng xốp đều được. Trước khi trồng, tưới nước làm ẩm đất giúp cây nhanh bén rễ.
Bước 3: Trồng gốc rau má
Cắm nhẹ phần gốc xuống đất khoảng 2–3cm, phần đỉnh nhô lên mặt đất để tránh úng. Giữ khoảng cách giữa các gốc từ 5–7cm giúp cây có đủ không gian phát triển và đẻ nhánh.
Bước 4: Chăm sóc và tưới nước
Tưới nước mỗi ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát, duy trì độ ẩm trong 7–10 ngày đầu. Khi cây bắt đầu đâm chồi, giảm dần lượng nước tưới và bón thêm phân hữu cơ nếu cần.
Bước 5: Thu hoạch
Khoảng 3–4 tuần sau trồng, rau má đã phát triển mạnh. Có thể tỉa lá sử dụng dần, cây sẽ tiếp tục mọc chồi mới và duy trì sinh trưởng lâu dài.
Cách trồng rau má bằng hạt – phù hợp nhân rộng quy mô lớn
Để trồng rau má bằng hạt đạt hiệu quả, bạn cần chọn hạt giống chất lượng cao, có tỷ lệ nảy mầm tốt.
Bước 1: Chuẩn bị hạt giống
Chọn hạt rau má chất lượng cao, có tỷ lệ nảy mầm từ 80% trở lên. Hạt giống tốt giúp cây khỏe mạnh ngay từ đầu, hạn chế sâu bệnh và cho năng suất cao.
Bước 2: Xử lý hạt trước khi gieo
Ngâm hạt trong nước ấm (40–45°C) khoảng 6–8 giờ để làm mềm vỏ. Sau đó vớt ra, ủ trong khăn ẩm hoặc bông gòn từ 1–2 ngày đến khi hạt nứt nanh, chuẩn bị gieo trồng.
Bước 3: Chuẩn bị đất và luống trồng
Đất trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng, giữ ẩm tốt và thoát nước nhanh. Trộn thêm phân chuồng hoai mục, tro trấu hoặc xơ dừa để cải tạo đất. Làm luống cao, rộng khoảng 1m, mặt luống phẳng để gieo đều tay.
Bước 4: Gieo hạt và giữ ẩm
Gieo hạt đều lên mặt luống, sau đó phủ một lớp đất mỏng (0.5–1cm). Dùng rơm rạ hoặc lưới đen phủ lên để giữ độ ẩm. Tưới nhẹ 2 lần/ngày bằng bình phun sương giúp hạt nảy mầm nhanh.
Bước 5: Chăm sóc và thu hoạch
Khi cây có 2–3 lá thật, tỉa bỏ cây yếu và bón phân hữu cơ pha loãng. Sau 30–40 ngày có thể thu hoạch, mỗi đợt cách nhau 15–20 ngày nếu chăm sóc đều.
Trồng rau má bằng hạt giúp chủ động nguồn giống và mở rộng quy mô dễ dàng.
Kết luận
Không có phương pháp nào là tốt nhất cho tất cả mọi người. Cách trồng rau má bằng gốc phù hợp với hộ gia đình, người mới bắt đầu hoặc muốn tận dụng diện tích nhỏ.
Trong khi đó, cách trồng rau má bằng hạt lại dành cho người muốn đầu tư lâu dài, có kinh nghiệm chăm sóc cây từ giai đoạn mầm.
